کتاب کویر

کتاب کویر یکی از محبوب‌ترین و مشهورترین آثار دکتر شریعتی می‌باشد. «کویر» اثر بزرگ ادبی‌ست که در جای‌جای بخش‌های مختلف آن می‌توان لایه‌های پنهانی روان دکتر شریعتی و لایه‌های عرفانی و روان‌شناسانۀ شخصیت او را به خوبی مشاهده کرد و آن را می‌توان گفت‌و‌گوهای درونی وی پنداشت. او خود دربارۀ کویر اینگونه می‌گوید که «محرمانه‏ترین نامه‏هایی است که ما به‏ هیچ‏کس می‏نویسیم». در اولین فصل کتاب حاضر، «کویر»، شریعتی خاطرات کودکی‌اش در کویری در خراسان را به نثری زیبا و خیال‌انگیز روایت می‌کند. درحقیقت می‌توان گفت این نثر دل‌انگیز در جای‌جای جملات و کلمات این کتاب جاری‌است. کویر مکانی‌ست غرق در سکوت و وسعت و انزوا. مناسب‌ترین نقطه از جهان برای گفت‌و‌گو با خود است. این فصل به طور جزئی‌ای زندگی‌نگاره است و با نقد‌هایی بر زندگی شهری و مدرن توام شده است. در «مبعد»، که بلند‌ترین فصل کتاب نیز هست، با فضایی شخصي‌تر و پیچیده‌تر و چه بسا خیال‌انگیزتر روبه رو می‌شویم، ‌گویی همه‌چیز در عالم رویا رخ می‌دهد و حالتی معنوی پیدا می‌کند. در «دوست داشتن از عشق بهتر است» از عشق برایمان می‌گوید و این که عشق را یک جوشش کور و پیوندی از سر نابینایی می‌بیند. صحبت از مذهب و نگاه نوینی که به اسلام داشت در ادبیات وی به زیبایی صورت یافته است.