کتاب پیامبر امی

کتاب «پیامبر اُمّی» در اصل، مقاله‌ای بوده است به قلم متفکر شهید آیت‌الله مرتضی مطهری که در سال ۱۳۴۷ هجری شمسی برابر با ۱۳۸۷ هجری قمری در کتاب محمد (ص) خاتم پیامبران ـ که به مناسبت آغاز پانزدهمین قرن بعثت از سوی مؤسسه حسینیه ارشاد زیر نظر آن شهید منتشر شد، به چاپ رسید و پس از آن و در زمان حیات استاد نیز به صورت رساله‌ای کوچک به زیور طبع مزین شد و در سال ۱۳۶۹ با حروفچینی جدید و اعراب‌گذاری جملات عربی و با فهرست‌های مختلف منتشر گردید: «خالد بن سعید بن العاص پیش دست رسول خدا بود، حاجت‌های متفرقه‌ای که پیش می‌آمد می‌نوشت؛ همچنین مغیرة بن شعبه و حصین بن نمیر. عبدالله بن ارقم و علاء بن عقبه سندهای مردم و عقود و معاملات آنها را می‌نوشتند. زبیر بن العوّام و جهیم بن الصّلت صورت مالیات و صدقات را ضبط می‌کردند. حذیفة بن الیمان عهده‌دار نوشتن «حرازی» حجاز بود. مُعَیقیب بن ابی فاطمه دوسی غنائم را وارد می‌کرد. زید بن ثابت انصاری نامه به حکام و پادشاهان می‌نوشت و ضمنآ سمت مترجمی رسول خدا را داشت. او زبانهای فارسی و رومی و قبطی و حبشی را ترجمه می‌کرد و همه اینها را در مدینه از اهل این زبانها آموخته بود. حنظلة بن الرّبیع ذخیره بود و هر وقت یکی از آنها که نام بردیم نبود او کارش را انجام می‌داد و به «حنظله کاتب» معروف شده بود. حنظله در زمان خلافت عمر که فتوحات اسلامی رخ داد به «رها» رفت و در همان جا فوت کرد. عبدالله بن سعد بن ابی سرح مدتی سمت نویسندگی داشت ولی بعد مرتد شد و به مشرکان پیوست.»